The temple of tooth

De tempel van de tand is dé bezienswaardigheid van Kandy. Per dag worden drie poja’s (ceremonies) gehouden. De eerste al om 05.30 uur, maar dat vinden wij net iets te vroeg. Er is er ook een om 18:30 en dat vinden we weer te laat, want dan moeten we in het donker terug. En op de fiets is dat niet geheel ongevaarlijk hier. Dan die van 09.30 uur maar. We springen toch al om half negen op de fiets en dat is maar goed ook, want er is weer één lange file. Wat is dat toch met dat verkeer in Azië. We hebben nu niet de indruk dat men zich hier aan regels houdt. Iedereen doet maar wat. Maar met de fiets is het wel heel handig zo. We manoeuvreren overal langs. Hans gaat soms rakelings voor een auto langs en steekt dan gewoon zijn hand op en ze stoppen dan nog ook. Als ik nu maar zorg dat ik kort achter hem blijf, komen we samen aan waar we moeten zijn.

We kijken of we onze fiets op een veilige plek kunnen zetten. We worden een paar keer weggestuurd door de bewaking. Een aardige man komt naar ons toe en neemt ons mee naar zijn bloemenkraampje. Aan de overkant van zijn kraam kunnen we de fietsen veilig stallen. Natuurlijk moeten we dan wel een schaaltje (nou ja eigenlijk kartonnetje) met bloemen van hem kopen. Dat doen we dan maar en wij zullen ook onze bloemen voor boeddha offeren. 

Bij de ingang worden we gefouilleerd. Mannen en vrouwen gaan gescheiden van elkaar door een poortje. In 1998 is hier een bomaanslag geweest door de Tamils en zijn er vijftien doden gevallen. De burgeroorlog is sinds 2007 dan wel voorbij, maar wel logisch dat ze zo voorzichtig zijn. We gaan kaartjes kopen. Maar.... ook hier gaat de modernisering door. We moeten onze kaartjes bij een automaat kopen. Meteen komt er ons iemand helpen. Hij drukt het aantal van 2 kaartjes in. We moeten 3.000 rupee (=16 euro) betalen. ‘No change’. Hans probeert het ene na het andere briefje van 1.000 rupee in de automaat te stoppen, maar de automaat spuugt ze steeds weer uit. De beste man die ons helpt, strijkt ze glad, haalt alle vouwtjes eruit, maar keer op keer komen de briefjes er weer uit. Dan haalt hij uit zijn borstzakje een stapeltje redelijk nette duizendjes en ruilt ze om met onze verfomfaaide (raar woord eigenlijk) briefjes. We hebben twee kaarten.

Het is al druk in de tempel om 9 uur. We lopen wat rond en gaan ook naar boven waar al een enorme rij met mensen staat te wachten en ook op de grond zit. Waar is nu de beste plek voor de ceremonie? We denken toch dat die beneden plaatsvindt, terwijl boven alle Srilankanen zitten of staan. Toch nog maar even beneden gaan kijken. We worden aangesproken (dat gebeurt hier steeds en is eigenlijk wel zo leuk). Een jonge man legt uit dat de ceremonie beneden plaatsvindt en wijst ons de plek waar we zo meteen moeten gaan staan. Even later komen vier mannen met een witte rok, ontbloot bovenlijf en een strak om hun hoofd gedraaide doek en beginnen te trommelen. Wij staan op de eerste rij! Het lijkt alsof ze zo maar los van elkaar aan het trommelen zijn, maar op een gegeven moment hoor je toch dat een bepaald ritme in zit. Een fluitist gaat daar weer dwars doorheen. We kijken naar dichte deuren van de tempel en zien steeds mannen grote afgedekte schalen naar binnen brengen. Maar de deur blijft dicht en je zou heel graag even naar binnen willen kijken wat daar gebeurt. De muzikanten lopen rondjes rondom de tempel en na ruim een half uur wordt een grote koperen schaal naar buiten gebracht. De mensen die al vanaf vanochtend vroeg in de rij staan drommen naar voren en komen met flesjes, jampotten en schaaltjes en krijgen een rood vloeibaar goedje. Iemand zegt tegen ons dat dat ‘medicin’ is. “Today special day madam. It’s Wednesday. People come very early, specially to get this medicin.”  We zien de mensen een klein slokje nemen uit hun hand en daarna het restant over hun haar uitsmeren. Een van de vrouwen vraagt aan Hans of hij ook iets over zijn haar wil. Hans houdt haar netjes af. Hij is wel klaar met al die spulletjes waar alles weer beter van wordt. Wat hebben die Srilankanen toch met dat haar van Hans. Het rode water is blijkbaar tijdens de ceremonie gemaakt van de verschillende schalen die naar binnen werden gebracht. De rij voor het medicijn is ontzettend lang. Ook is er ondertussen nog een andere rij ontstaan op de trap naar boven. Toch nog maar even boven kijken. Boven staat het helemaal vast en er is bijna geen doorkomen aan. Hierboven ligt dus de tand van Boeddha achter een deur en de gelovigen brengen hier hun offers van bloemen. We zien ook een rij van moeders met hele kleine baby’s. Toch maar even vragen waarom zij hier zijn. Blijkt dat als de kinderen drie maanden oud zijn ze voor het eerst aan boeddha moeten worden getoond. Het is eigenlijk heel opvallend dat geen van die baby’s huilt. ls we weer beneden komen zien we dat de rij nog niet helemaal verdwenen is, maar dat het ‘medicin’ wel op is. Teleurstelling en ongeloof vechten om beurten op de gezichten van de laatste mensen. Ze hebben bijna twee uur in de rij gestaan en dan is er net te weinig van de drank waarvoor je speciaal gekomen bent. Het is sneu om te zien hoe mensen ontredderd in de rondte kijken en dan eerbiedig weer naar huis gaan.

De tand van Boeddha is na zijn verbranding uit de as gehaald en werd in 313 n.C. vanuit India naar Sri Lanka gesmokkeld verborgen in het haar van een prinses. Talrijke verhalen doen de ronde hierover. Eeuwenlang is de tand in Sri Lanka vereerd. De tand is ook weer een periode in India geweest, maar toch weer teruggebracht naar Sri Lanka. De tand verhuisde steeds mee als de hoofdstad werd verplaatst en is dus bewaard in Anuradhapura en Polonnaruwa en nu in Kandy. Die tand van Boeddha krijgt niemand ooit te zien en ligt veilig in een zogenaamde schrijn bestaande uit zeven in elkaar passende dagoba’s. Alleen de buitenste dagoba wordt getoond tijdens de poja-uren en staat achter kogelvrij glas. Eens per jaar in de zomermaanden is er een festival van tien dagen waar heel veel pelgrims naartoe komen. Dan wordt de tand in een gouden schrijn door Kandy gedragen op een olifant tijdens een processie waarbij de hoogste geestelijken van het land aanwezig zijn.

Het was een bijzondere ochtend en mooi om mee te maken. We slenteren nog wat rond over de plaatselijk markt. Overal worden we aangesproken of we een t-shirt met een olifant, broek, tas, slippers, special tea, very special herbs of organic oil willen kopen. Dat zouden we wel willen maar met nog ruim vijf weken te gaan, willen we onze bagage voorlopig nog wat beperken.

Kandy is niet eens zo’n heel grote stad met 150.000 inwoners, maar verschrikkelijk druk. Niet normaal meer. Als het in Nederland is een stad zo druk zou zijn, dan zou er meteen een kamercommissie onderzoek gaan instellen naar de leefbaarheid van de inwoners. In Azië nemen ze die drukte op de koop toe en weten ze niet beter. Maar gezond is het leven zeker niet in deze stad. Na de lunch in een oud koloniaal pand, gaan we terug naar ons kleine resort met een rustige binnentuin. Morgen wordt het namelijk een hele zware etappe en moeten we een hoogteverschil overbruggen van 1600 mtr met soms percentages van 8%. Een soort Mont Ventouxje dus. We praten nog even met één van de hotelbedienden hier. Hij werkt 7 dagen per week van 06.30 tot 23.30 uur. Hij werkte eerst in een ander groot hotel, maar werd daar ontslagen omdat hij te oud was. Gelukkig heeft hij in dit kleine resort nu weer werk. Morgen komt hij speciaal voor ons nog een half uur vroeger omdat wij vroeg op pad willen. Hij waarschuwt ons alvast voor de kou morgenavond.