Nederlandse cultuur in Malakka

Vandaag gaan we te voet Malakka bekijken. Ons hotel Stadhuys zit midden in het centrum en dat is niet zo groot, schatten we zo in. Malakka staat ook op de Unesco werelderfgoedlijst. Het heeft een lange koloniale geschiedenis en ook een stuk Nederlandse geschiedenis. Ons hotel heet niet voor niks Stadhuys. 

Oorspronkelijk woonden in Malakka aan de oever van de rivier vissers. De legende is dat een hindoeprins uit Sumatra Malakka heeft gesticht toen hij moest vluchten uit zijn land. Hij bekeerde zich al snel tot de islam. De stad groeide en bloeide en in de 15e eeuw vonden de Chinezen de stad interessant en maakten het een protectoraat van de Mingdynastie. Er werd gehandeld in specerijen en goud. De welvaart lokte de Europeanen. Een Portugese vloot van 19 schepen met aan boord 1400 soldaten onder leiding van Alfonso de Albuquerque uit Portugal bezette de stad. Van 1511 tot 1641 was Malakka in Portugese handen. Een replica van een van de toenmalige schepen ligt nog in de haven en kun je bezoeken. Het schip heet Flor de la Mar. Dat doen we maar als eerste. Op het schip wordt een stukje geschiedenis goed uitgelegd. De rol van de kapitein van een schip was enorm belangrijk. Kennis van het klimaat en de moesson was hard nodig. Malakka lag gunstig omdat het tussen China en India lag. Bij de noordwest moesson konden de schepen naar India varen en met de zuidwest moesson voeren de schepen naar China. 

In 1641 werd Malakka veroverd door de Nederlanders geholpen door de sultan van Johor die meer net de Nederlanders dan met de Portugezen op had. Malakka is 156 jaar in bezit van Nederland geweest. De Nederlanders moesten Malakka overdragen aan de Engelsen. Pas in 1957 werd Malakka als een van de 13 staten van Maleisië onafhankelijk. De Nederlanders bouwden er een fort, een stadhuis en een Nederlands Hervormde kerk. Het stadhuis is het oudste Nederlandse bouwwerk in Azië. Het is nu een historisch museum. Het stadhuis en de kerk zijn rood geverfd, het stadhuis was ooit wit. Beide monumenten liggen aan het Dutch Square waar ook nog een kleine molen staat. Vooral de molen is een geliefd object voor een selfie van alle toeristen. Tja en dan kunnen wij natuurlijk niet achterblijven, niet waar. 

Voor het eerst deze vakantie in Maleisië zien we een hippe koffietent. Een goede koffie hadden we deze vakantie nog niet gedronken en we eten er een Portugees ‘egg tart’  bij die je hier overal ziet (soort puddingtaartje in bladerdeeg). We slenteren door de Jonkerstreet (geen idee wie Jonker was, maar het was vast een Nederlander) die midden door China town loopt. Deze Chinatown is vooral voor de toeristen. Overal souvenirwinkeltjes en winkels met specialiteiten uit de streek. Allerlei producten met fruit zijn te koop waaronder doerian. Zelfs doerian-ijsjes. Doerian is een bijzondere vrucht. Je vindt het heerlijk of je vindt het vreselijk. De vrucht staat er echter om bekend dat hij vreselijk stinkt. Bij de hotels zie je hier overal verbodsborden staan dat je geen doerian mee mag nemen je hotelkamer in. Wij hebben een paar jaar geleden een keer die fout gemaakt door een stuk doerian te bewaren in de ijskast. Toen we even een paar uur weg waren geweest en terugkwamen op de kamer, was de hele kamer vergeven van de stank en de andere ochtend toen we vertrokken stonk het nog. We kijken al de hele vakantie of we ergens een stuk doerian kunnen kopen. Maar tot nu toe geen geluk. Ik (Fabienne) wil dan toch wel een doerian ijsje proberen. Hans niet, hij koopt in een ander zaakje verderop liever een Magnum. Het ijsje smaakt wel naar doerian maar niet zoals ik me kan herinneren. Als ik halverwege het ijsje ben, krijg ik een rotsmaak in mijn mond. “Is het lekker?” vraagt Hans. “Ja hoor, wil je ook een hapje proberen?” “Nee, ik neem zo een Magnum.”  Ik neem nog twee happen, maar bij de volgende prullenbak gaat het ijsje er in. Wat een rotsmaak! Van Hans krijg ik twee hapjes Magnum om de smaak weg te krijgen.

We hebben in de ochtend al veel bezienswaardigheden bekeken. In de middag gaat we naar het Baba Nonya Heritage. Een groot woonhuis, dat nu een museum is en ooit van den rijke familie is geweest.

Toen de Chinezen in grote getale naar Maleisië trokken, gebeurde het uiteraard dat er gemengde huwelijken werden gesloten. Veel Chinese mannen (vaak afkomstig uit de provincie Hokkein) trouwden met een Maleisische vrouw. De kinderen die uit dat huwelijk geboren werden, werden Paranakan (hier geborenen) genoemd. De mannelijke nakomelingen werden baba genoemd en de vrouwelijke nakomelingen Nyonya. 

Het huis dat er aan de voorkomt niet bijzonder mooi eruit zag, is van binnen prachtig. Het huis is slechts een meter of vijf, zes breed, maar wel zestig meter diep en bestaat uit twee verdiepingen. 

De Paranakan hielden er bijzondere tradities op na. Een huwelijksceremonie duurde twaalf dagen. De bruid en bruidegom zagen elkaar op de eerste dag van de ceremonie pas voor het eerst. Een begrafenis duurde 7 tot 31 dagen, maar mocht nooit een even getal zijn. 

Als we uitgekeken zijn komt een vrouw naar ons toe om te vragen hoe we het vonden en of we alles hebben gezien. De dame spreekt goed Engels en we kunnen het niet nalaten te vragen of zijzelf ook een nyonya is. Nee zij is 100% Chinees, maar wel al derde generatie in Maleisië. Ze vertelt dat de oudere Chinezen onderling nog steeds Chinees (Mandarijn) met elkaar praten. Zijn praat met haar vrienden vooral Engels, omdat zij allemaal vooral Engels zijn opgeleid. De Indiërs praten met elkaar Tamil. Dus ook hier in dit land waar het op het eerste gezicht een multiculti-mix is, praten de mensen hun eigen talen en hebben ze hun eigen cultuur. Ze zegt ook nog iets dat de huidige politiek het er niet gemakkelijker op maakt en juist de mensen weer verder uit elkaar drijft. We hadden dat al eerder gehoord want er schijnen ook verkiezingen op komst te zijn binnenkort.

Als we weer buiten komen valt de warmte weer over ons heen. Van al dat geslenter in de warmte voelden je benen aan als van een olifant. We vluchten even een H&M in. Niet omdat we nu wat nieuws willen kopen, maar om even af te koelen. Volgende week 16/2  is het Chinees Nieuwjaar. Dat maken we nog net mee in Singapore. In de winkels zijn de voorbereidingen al bezig en ook bij de H&M. We hebben inmiddels door dat je iets roods moet dragen en dat het het jaar van de hond is. Na de H&M gaan we linea recta naar een terras in de schaduw. Zelfs tijdens de wandeling naar het terras lopen we van schaduw naar schaduw. We hebben Malakka wel gezien. 

Op het Dutch square staan heel veel riksja’s verzameld rond de fontein. Nu wisten we al dat de Chinezen van kitch hielden, maar dit slaat echt alles. Er staan hier dus riksja’s die helemaal zijn opgetuigd met poppetjes en pluche beesten van striphelden van kinderen. Zoals Hello Kitty en Superman. Je wordt dan in zo’n ding een rondje gereden door de stad. Tot nu denk je nog, oké niet zo heel vreemd. Dat kan nog in redelijke anonimiteit. Maar zodra je instapt, zet de fietser een schakelaartje om en gaan er discolampjes aan, schalt er harde discomuziek uit de boxen die tot dan redelijk verborgen leken en rijd je dus voor .... door de stad. Hierin willen wij niet gezien worden. Gelukkig zijn we het wat dat betreft heel vaak eens.